Dün, yazdıklarımdan bir havari gibi yeni bir dönemin başlayacağını tebliğ ettiğimi düşündüyseniz, büyük bir yanılgıya düştünüz demektir. Aklınızda olsun, size yeni bir dönem başlıyor dediklerinde genelde o dönem bitmiştir. Siz, yeni bir dönemde olduğunuzu düşünürken, başkaları 20 yıl sonrasını kurgulamaya, tasarlamaya ve hatta yaşamaya başlamıştır.
İlk bilgisayarın Charles Babbage tarafından 1833 yılında tasarlandığı düşünülür. Charles Babbage, bir mucit olarak bilinir ancak bir matematik dâhisi ve ilk bilgisayar bilimcisidir.
John Mauchly ve Presper Eckert, 1947 yılında, 30 ton ağırlığında ENIAC adında ilk çalışan bilgisayarı ürettiler. ENIAC; hava tahminleri, atom enerjisi hesaplamaları, kozmik ışın çalışmaları gibi birçok bilimsel araştırmada kullanıldı.
40 yıl önce 1982 yılında hayatımıza bir cihaz girdi; Commodore 64. Dünyadaki ilk kişisel ev bilgisayarı olarak bilinir. Bu cihaz ile çocuklar televizyon karşısında oyun oynamaya başlamış; en büyük korku ve dedikodu ise bu cihazların televizyonu bozması idi. O zamanki anne babalara göre; televizyon değerliydi ve evlere ilk giren kişisel bilgisayarlar; oyun oynamak ve televizyonu bozmak dışında bir işe yaramıyordu.
Şimdilerde ise cep telefonlarınızda binbir çeşit oyun var. İşe gidip gelirken, birisini beklerken, zaman harcamak için oynadığınız türlü türlü oyunlar. Bu oyunlar cep telefonunu bozuyor, diye düşünmüyorsunuz. Arkadaşlarınızla ya da hiç tanımadığınız insanlar ile okey, tavla ve bilardo oynuyorsunuz.
Günümüzde Spacex isimli bir şirket; Dünya yörüngesini yol geçen hanına çevirmiş, Starlink adında şirket, dünyanın her yerine internet hizmeti vermek için binlerce uyduyu dünyanın tepesine dikmiş, James Webb Uzay Teleskopu uzayda yol almaya başlamış ve büyük patlamanın yani evrenin oluşumu sırasındaki kızılötesi ışınları görüntüleyerek yaşını hesaplamaya çalışacak. Birçok şirket uzaya turist götürmeye başlamış…
Şimdilerde ise eski adı Facebook yeni adı META olan bir şirket çıkmış; artık METAVERSE adında dijital bir dünya kuracağından bahsediyor. Başta kripto paracılar ve her konuda bilgi ve fikir sahibi youtube yayıncıları tarafından hemen bu geniş kitlelere yayılmaya başladı.
Örnek, Nike sanal ayakkabı şirketi RTFKT’yi satın aldı. NFT dünyayı kasıp kavuracak, kripto paraların önlenemez yükselişi, EN parlak alt coinler. Tabii ki bunların hiç birisi yatırım tavsiyesi değil.
Bunların hepsinin yeni olduğunu düşünen ve yeni fırsatlar yarattığı hayalindeki arkadaşlara üzülerek söylemeliyim ki “Evet! Sizin için yeni, bu pazarlarda tüm oyuncular yerlerini aldılar bile!”.
Matrix 4’ü izlediniz mi? Siz aslında film izlediğinizi sanıyorsunuz ya; İŞTE O aslında bir film değil META dünya, o filmdeki her sahne ve obje tasarlanmış bir dünya.
2009 yılında James Cameron tarafından yazılıp yönetilen efsane film AVATAR var ya! işte o! METAVERSE için yaratılmış ilk dünyalardan biridir.
Hani, yıllardır çocuklarınızın oynadığı üç boyutlu oyunlar var ya, onların hepsi birer METAVERSE unsuru.
Anlayacağınız, bizim piyasa yapıcıları diye tabir ettiğimiz tüm şirketler, zaten bu dünyayı yıllardır kurguluyorlardı ve hazırlık yapıyorlardı.
Duyduğunuz anda yeni sandıklarınız aslında siz dokunduğunuz zaman sadece size yeni gibi geliyor, aslında hepsi oldukça eski ve o pazarda herkes yerini almış ve siz müşterilerini bekliyor.
Mark Zuckerberg tarafından şirketin adı META olarak değiştirilirken- tanıtılan birçok unsur; Yıllar öncesinde hazırlanmış ve pandemi ile birlikte insan davranışlarında oluşan kalıcı değişiklikler nedeniyle ‘artık zamanı’ denilerek önünüze konulmuş bir yemektir.
Yarın pandemi sonrasında iş hayatında ve ekonomide neler değişeceğinden bahsetmeye başlayacağız.
Bekleriz efendim…
Vedat TAYLAN
contact@vedattaylan.com
